آموزش اقلیت در واقع مربوط‌به مدارس در مقطع دبستان است. در سال ۲۰۱۹، ۱۱۵ دبستان اقلیت وجود داشت. در سال ۲۰۱۸، درمجموع ۵۰۰۰ دانش‌آموز در این مدارس مشغول به تحصیل بودند. در سال ۲۰۱۰، ۶۵ دبستان اقلیت تعطیل شد، زیرا حداقل شمار دانش‌آموزان به کمتر از تعداد ۹ نفر در هر مدرسه رسیده بود. این تعداد به‌منظور به حداقل رساندن هزینه‌های اجرایی، در همه مدارس یونان تعیین شده است.
قانون آموزش عمومی و قواعد حقوقی آموزش ویژه اقلیت هزارتوی مقرراتی را ایجاد می‌کنند که این ساختار، سازمان و محتوای آموزشی اقلیت را کنترل میکند. این برنامه درسی دو قسمت را شامل می‌شود: زبان یونانی و زبان ترکی؛ معلمان باید از این تقسیم‌بندی پیروی کنند: معلمان مسلمان برنامه درسی ترکی و معلمان مسیحی برنامه درسی یونانی را آموزش دهند.[۱] معلمان مسلمان علاوه‌بر موضوعات دینی و زبان ترکی، فیزیک، شیمی، ریاضیات و نقاشی را به زبان ترکی تدریس می‌کنند. همکاران مسیحی آنان زبان یونانی، جغرافیا، تاریخ، مطالعه محیط طبیعی و زبان‌های خارجه را آموزش می‌دهند. ورزش و موسیقی نیز به زبان یونانی تدریس می‌شود.
مقررات انتصاب اختصاصی معلمان مسلمان برای دروس ترکی‌زبان و معلمان مسیحی برای دروس یونانی‌زبان قدری حیرت‌انگیز است؛ این قانون معلمان اقلیت مسلمان را از استخدام برای تدریس دروس بخش یونانی‌زبان برنامه آموزشی در مدارس اقلیت بازمی‌دارد.[۲]
اکثر معلمان مسلمان در یک برنامه دوساله متعلق‌به دانشگاه ویژه تربیت‌معلم تسالونیکی آموزش می‌دیدند که در سال ۲۰۱۳ منحل شد. از سال ۲۰۱۳، بخش ویژه دپارتمان تربیت‌معلم «دانشگاه ارسطوی تسالونیکی» آموزش معلمان مسلمان را بر عهده گرفته است. همکاران مسیحی آنان از دپارتمان‌های تربیت‌معلم آموزش ابتدایی که درقالب دانشگاه‌های یونانی فعالیت می‌کنند (آموزش آکادمیک چهارساله) فارغ التحصیل می‌شوند.
از سال ۱۹۵۲، شماری از معلمان مدارس ابتدایی و متوسطه از ترکیه (متاکلیتوی)[۳] در چارچوب یک برنامه تبادل آموزگار میان یونان و ترکیه، در مدارس اقلیت به تدریس می‌پردازند. ۱۶ تن از این آموزگاران هم‌اکنون در مدارس اقلیت در یونان تدریس می‌کنند.[۴]
طبق توافق یونان و ترکیه در سال ۱۹۶۸،[۵] ترکیه باید کتب درسی ترکی‌زبان را تهیه و با موافقت دولت یونان در این مدارس توزیع کند. به لطف یک پروژه هجده‌ساله توسط وزارت آموزش و پرورش، کتب درسی یونانی‌زبان با مشخصه‌های اجتماعی-زبانی دانش‌آموزان غیریونانی‌زبان تطبیق داده شده است.[۶]
تا سال ۲۰۱۴، دفتر هماهنگی مدارس اقلیت[۷] مرجع متصدی اجرا و بازرسی مدارس اقلیت بود. از سال ۲۰۱۴، مدارس اقلیت تحت نهادهای اجرایی قرار گرفته‌اند که بر همه مدارس عمومی همان منطقه نظارت می‌کنند. درطول همین دوره، دو مشاور ویژه (مسلمان)، یکی در اکثانتی و یکی در کوموتینی، به‌منظور رسیدگی به مدارس اقلیت منصوب شده‌اند.[۸] غیراز این دو مشاور ترک‌زبان مسلمان، هیچ شخص یا ساختار دیگری -دولتی یا غیره- برای حمایت از زبان ترکی در نظام آموزشی یونان وجود ندارد. از مدارس اقلیت در تراکیه انتظار می‌رود دستورالعمل‌های ملی را دنبال کنند.
تحصیل دوران دبیرستان اقلیت فقط تاحدی برای فارغ التحصیلان دبستان‌های اقلیت تضمین می‌شود. تنها شمار محدودی از دانش‌آموزان فرصت ورود به یک دبیرستان اقلیت را به‌دلیل محدودیت تعداد دبیرستان‌ها دارند؛ دو دبیرستان، یکی در کوموتینی و یکی در اکثانتی، تأسیس شده است. دو دبیرستان دیگر ویژه علوم مذهبی (ierospoudastiria) در تراکیه فعالیت می‌کنند. درواقع، آنها برنامه درسی اصلی را به‌همراه دوره‌های ویژه مذهبی پی می‌گیرند.[۹] شایان ذکر است که به‌تدریج، تعداد روزافزونی از دانش‌آموزان اقلیت از مدارس اقلیت به مدارس عمومی اصلی می‌روند. در سال ۲۰۲۰، بیش از ۲۰۰۰ دانش‌آموز مسلمان حضور در دبیرستان‌های عمومی یونان را برگزیدند.[۱۰]
روحانیون محلی به فرزندان اقلیت و مادرانشان تعالیم اسلامی، یعنی مبانی اسلام و قرائت قرآن را در قالب دروس خصوصی تحت عنوان دوره‌های قرآنی ارائه می‌دهند. تقریباً همه آنها تحت نظارت مفتیان منتخب در کوموتینی و اکثانتی فعالیت می‌کنند.[۱۱]
میزان همواره بسیار کم ورود به آموزش عالی در یونان، باتوجه‌به کیفیت بد مهارت در زبان یونانی همراه‌با اِعمال سیاست‌های تبعیض‌آمیز تا میانه دهه ۱۹۹۰ میلادی، شانس پیشرفت‌های اجتماعی و اقتصادی مسلمانان تراکیه را به حداقل رساند. به‌منظور بهبود این وضعیت، یک پشتیبانی سازمانی برای فارغ التحصیلان مدارس اقلیت، ورود آنان به دانشگاه‌های یونان را تسهیل کرد. از سال ۱۹۹۶، به‌منظور پوشش مشکلات زبانی که دانش‌آموزان مسلمان برای ورود به سطح سوم تحصیل در امتحانات زبان یونانی با آنها مواجه می‌شوند، یک سهمیه ۰٫۵٪ برای محل‌های دردسترس مربوط‌به سطح سوم تحصیلات اختصاص یافته است.[۱۲] درنتیجه، این تدبیر می‌کوشد دانش ناتمام دانش‌آموزان مسلمان حاضر در مدارس دوزبانه اقلیت پیرامون زبان یونانی را جبران نماید. دانش‌آموزان مسلمان ساکن در تراکیه و حاضر در هر نوع مدرسه (اقلیت یا اصلی) از این امتیاز مطلوب برخوردار هستند.[۱۳] درمقابل، دانش‌آموزان مسلمان ساکن در سایر مناطق خارج از تراکیه از این سهمیه موردی خاص بی‌نصیب می‌مانند که این یکی از شاخصه‌های اصلی سرزمینی‌سازی معاهده لوزان است.
درواقع، منظور و معنی این فرایند آموزشی روشن نیست، زیرا باتوجه‌به تحقیقات علمی-آموزشی مدرن طراحی نشده است. تا اینجا، معاهده لوزان کمتر براساس تحقیقات تربیتی نوین و نیازهای آموزشی کنونی به اجرا درآمده است. فارغ التحصیلان مدرسه اقلیت اغلب فرصت اندکی برای بهره‌مندی اجتماعی و موفقیت اقتصادی دارند، به‌ویژه وقتی متعلق به یک خانواده کم‌درآمد باشند. خصیصه به‌شدت قوم‌گرایانه این مدارس و مداخلات دولتی زیاد غالباً کیفیت آموزش را محدود می‌سازد. این چالش برای آموزش اقلیت، ضرورت وجود یک چارچوب حقوقی جامع و دقیق برای حفظ هویت زبان اقلیت و دستیابی به بهره‌مندی و موفقیت اجتماعی براساس انتخاب شخصی را نمایان میکند.
[۱] مصوبه ۱۱۰۹/۱۹۷۲، اصلاحیه مصوبه قانونی ۳۰۶۵/۱۹۵۴ و تنظیم مسائل آموزش اقلیت در تراکیه.
[۲] ماده ۶۴ (۱) از قانون ۴۳۱۰/۲۰۱۴ درمورد پژوهش، توسعه فناوری، نوآوری و سایر مفاد. جامعه یونانی برای حقوق بشر Hellenic League for Human Rights اشاره میکند که این ماده را به‌سختی می‌توان با ممنوعیت تبعیض تطبیق داد. ر.ک. «درباره اقلیت تراکیه؛ مشکلات مزمن راه حل می‌خواهند» در https://bit.ly/۲UyJyJN (بازیابی در ۷ دسامبر ۲۰۲۰).
[۳] metaklitoi
[۴] برای تغییرات شمار معلمان تبادل‌شده (متاکلیتوی metaklitoi) و همکاری یونان و ترکیه، تسیتسیلیکیس Tsitselikis، ۲۰۱۲، ۴۷۹ را ببینید.
[۵] پرتکل فرهنگی میان یونان و ترکیه که در ۲۰ دسامبر ۱۹۶۸، توسط کمیته همکاری فرهنگی در آنکارا و آتن به امضا رسید. منتشرشده در بالتسیوتیس Baltsiotis و تسیتسیلیکیس Tsitselikis، ۲۰۰۱، ۱۱۴.
[۶] ر.ک. «تحصیل فرزندان اقلیت مسلمان در تراکیه» در https://museduc.gr/el/ (بازیابی در ۷ دسامبر ۲۰۲۰).
[۷] Coordinating Bureau for Minority Schools
[۸] ماده ۶۳ از قانون ۲۰۱۴/۲۰۱۴ راجع‌به «مقررات زیست‌محیطی و سایر موارد»
[۹] در سال ۲۰۱۸، برنامه درسی مدارس علمیه و دبیرستان‌های مسلمانان براساس تصمیم وزارتی شماره ۱۸۲۹۴۴/Θ۲/۲۰۱۸ مورد بازنگری قرار گرفت؛ برنامه درسی مدارس علمیه تراکیه در https://www.e-nomothesia.gr/kat-ekpaideuse/upourgike-apophase-۱۸۲۹۴۴-th۲-۲۰۱۸.html (بازیابی در ۷ دسامبر ۲۰۲۰).
[۱۰] تسیتسیلیکیس Tsitselikis و مَوْروماتیس Mavrommatis، ۲۰۱۹، ۱۸.
[۱۱] حسین اوغلو Hüseyinoğlu، ۲۰۱۶، ۳۶
[۱۲]ماده ۲ (۱) از مصوبه ۲۳۴۱/۱۹۹۵ «راجع‌به مسائل مربوط‌به کارکنان آموزشی مدارس اقلیت در تراکیه و مدرسه ویژه تربیت‌معلم تسالونیکی» چارچوب حقوقی ای سهمیه خاص را تعیین میکند که به‌وسیله مجموعه‌ای از مقررات اصلاح و اجرا گردید در https://www.e-nomothesia.gr/kat-ekpaideuse/nomos-۲۳۴۱-۱۹۹۵-phek-۲۰۸-a-۶-۱۰-۱۹۹۵.html (بازیابی در ۷ دسامبر ۲۰۲۰).
[۱۳] تسیتسیلیکیس Tsitselikis، ۲۰۱۲، ۵۰۲-۵۰۴.
نظر شما